اولین رصد همزمان جیمز وب و هابل - دَبی بلاگ

تلسکوپ فضایی جیمز وب و همتای قدیمی آن یعنی هابل، از برخورد فضاپیمای آزمایش تغییر جهت دوگانه سیارک (DART) به سیارک دیمورفوس در روز دوشنبه 26 سپتامبر عکس گرفتند. براساس اعلام ناسا، این رصدها، نخستین کاری بود که دو تلسکوپ فضایی به طور همزمان انجام دادند و همکاری آن ها اطلاعات جدیدی را در خصوص سیارک مورد اصابت نشان خواهد داد.

تلسکوپ فضایی جیمز وب، دنیا را با چشم فروسرخ (طول موج های ساطع نماینده گرما) مشاهده می نماید، در حالی که تلسکوپ فضایی هابل در تشخیص نور مرئی متخصص است، یعنی نوری که برای چشم انسان قابل مشاهده است. اخترشناسان با ترکیب مشاهدات این دو تلسکوپ می توانند چیز های زیادی در خصوص اجرام کیهانی بیاموزند.

تلسکوپ جیمز وب و تلسکوپ هابل، منظومه سیارک دوتایی دیدیموس (Didymos) را قبل از برخورد کاوشگر دارت (DART) با وزن 560 کیلوگرم به سیارک دیمورفوس (Dimorphos) با عرض 140 متر مشاهده کردند. دیمورفوس به دور یک صخره فضایی با عرض 780 متر به نام دیدیموس می چرخد.

این جفت سیارک که در زمان برخورد حدود 11 میلیون کیلومتر از زمین فاصله داشتند، مانند نقطه ای از نور در مقابل وب و هابل ظاهر شدند که با رسیدن دارت، ناگهان روشن شد و در ساعات بعد از اصابت، ابری از مواد که از سطح دیمورفوس جدا شده بود، از آن نقطه متصاعد و به تدریج شکل آن را تغییر داد.

بر اساس میزان گیری هابل، روشنایی منظومه دیدیموس در پی برخورد دارت، سه برابر شد و این روشنایی بیش از هشت ساعت ادامه داشت. هابل این تصاویر را با دوربین میدان عریض 3 خود گرفت، در حالی که وب از دوربین فروسرخ نزدیک (NIRCam) خود استفاده کرد.

ستاره شناسان هنوز در حال تجزیه و تحلیل این تصاویر هستند. آن ها امیدوارند که بتوانند چیزی در خصوص سطح دیمورفوس و ماهیت ماده ای که در اثر برخورد با آن به بیرون پرتاب شده است، بیاموزند.

به عنوان مثال، آژانس فضایی اروپا (ESA) که در هر دو پروژه با ناسا همکاری می نماید، در بیانیه ای گفت، آن ها ممکن است بتوانند تشخیص دهند که این مواد بیشتر از گرد و غبار و ریزدانه تشکیل شده اند یا متشکل از قطعات سنگی بزرگتر است.

براساس اعلام آژانس فضایی اروپا، هر دو تلسکوپ به رصد این منظومه سیارکی در ماه های آینده ادامه خواهند داد.

بیل نلسون، مدیر ناسا در بیانیه ای گفت: وب و هابل آنچه را که ما همواره در ناسا به آن اعتقاد داشتیم، نشان می دهند؛ اینکه وقتی با هم کار می کنیم، بیشتر می آموزیم.

وی اضافه کرد: برای نخستین بار، تلسکوپ های وب و هابل به طور همزمان از یک هدف در کیهان تصویربرداری کردند. سیارکی که پس از یک سفر هفت میلیون مایلی به وسیله یک فضاپیما مورد اصابت نهاده شد. تمام بشریت مشتاقانه منتظر اکتشافات وب هستند. اکتشافات وب، هابل و تلسکوپ های زمینی ما درباره ماموریت DART و فراتر از آن.

ماموریت دارت، نخستین آزمایش در تاریخ بشر بود که برای تغییر مدار یک جرم آسمانی طراحی شد. استراتژی ضربه جنبشی نشان داده شده به وسیله این ماموریت ممکن است روزی زمین را از برخورد با یک سنگ فضایی سرگردان نجات دهد. البته دیمورفوس و دیدیموس هیچ تهدیدی برای سیاره ما محسوب نمی شدند و فقط نمونه جالبی برای انجام این آزمایش بودند.

صد ها تلسکوپ زمینی در سراسر دنیا در حال حاضر به منظومه دیدیموس نگاه می نمایند تا معین نمایند که مدار دیمورفوس به دور دیدیموس پس از این برخورد چقدر تغییر نموده است. با این حال ممکن است چندین هفته طول بکشد تا نتیجه دقیقی به دست آید.

لازم به ذکر است که یک تاسواره کوچک ایتالیایی به نام LICIACube که با دارت به این سیارک دوتایی سفر کرد و 11 روز قبل از برخورد، رها شد، این برخورد را از فاصله چند صد کیلومتری مشاهده کرد.

این سیارک دوتایی بعلاوه هدف یک ماموریت اختصاصی اروپایی به نام هرا (Hera) خواهد بود که در سال 2027 پیامد های این برخورد را با جزئیات زیاد آنالیز خواهد نمود.

منبع: اسپیس

خبرنگاران فضای مجازی دریچه فناوری